Ο σακχαρώδης διαβήτης κύησης (gestational diabetes) είναι μία διαταραχή του μεταβολισμού και της ινσουλίνης που επηρεάζει την γυναίκα κατά την εγκυμοσύνη. Επομένως ο σακχαρώδης διαβήτης κύησης διαφέρει από τους υπόλοιπους καθώς η διαταραχή ανοχής στη γλυκόζη συμβαίνει πρώτη φορά κατά την κύηση.
Σε περίπτωση που η γυναίκα έπασχε από διαβήτη και πριν την κύηση (τύπου 1 ή 2) δεν πρόκειται για διαβήτη κύησης αλλά κύηση σε έδαφος προϋπάρχοντος διαβήτη.
Ο διαβήτης κύησης είναι συχνός και απασχολεί το 4-8% των κυήσεων. Συνήθως εμφανίζεται στο τέλος του 2ου τριμήνου της κύησης.
Παράγοντες κινδύνου εμφάνισης διαβήτη
Αν και πρόκειται για μία διαταραχή αρκετά συχνή στις κυήσεις, υπάρχουν ορισμένες γυναίκες που έχουν αυξημένο κίνδυνο παρουσίασης διαβήτη.
Παράγοντες που αυξάνουν την πιθανότητα εμφάνισης διαβήτη κύησης είναι:
- Η ηλικία: Γυναίκες άνω των 30 ετών είναι πιθανότερο να παρουσιάσουν διαβήτη κύησης
- Φυλή: Συχνότερα προσβάλλει λατίνες και αφροαμερικάνες
- Η παχυσαρκία: Η παχύσαρκη γυναίκα έχει 4 φορές περισσότερες πιθανότητες να εμφανίσει διαβήτη κύησης. Μάλιστα, γυναίκες με ΔΜΣ>40 ο κίνδυνος είναι 9πλάσιος.
- Μεγάλη αύξηση του βάρους κατά την εγκυμοσύνη
- Οικογενειακό ιστορικό σακχαρώδους διαβήτη ή διαβήτη κύησης
- Προηγούμενη κύηση με διαβήτη
- Ιστορικό αντίστασης στην ινσουλίνη
- Ιστορικό ανεξήγητου εμβρυϊκού θανάτου
- Σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών
Γυναίκες που παρουσιάζουν κάποιο από τους ανωτέρω παράγοντες, είναι πιθανότερο να εκδηλώσουν διαβήτη κύησης. Αυτοί όμως οι παράγοντες απλώς αυξάνουν τις πιθανότητες. Οποιαδήποτε έγκυος μπορεί να εμφανίσει σακχαρώδη διαβήτη.
Αιτιολογία εμφάνισης διαβήτη κύησης
Κατά την κύηση το έμβρυο τρέφεται μέσω του πλακούντα. Στον πλακούντα παράγονται ορμόνες που είναι αναγκαίο να τις προσλάβει για την ανάπτυξη του. Οι ορμόνες αυτές (πέραν τις προγεστερόνης) παρουσιάζουν μεγαλύτερη έκκριση κατά την 24η-28η εβδομάδα της κύησης. Η υπερ-έκκριση ορμονών εμποδίζει τη δράση της ινσουλίνης στο σώμα της εγκύου.
Για να ξεπεράσει τον κίνδυνο η έγκυος, είναι απαραίτητη η παραγωγή μεγαλύτερων ποσοτήτων ινσουλίνης. Η ινσουλίνη είναι υπεύθυνη για τη διατήρηση των επιπέδων σακχάρου στο αίμα της γυναίκας σε φυσιολογικές τιμές. Σε αντίθετη περίπτωση, δηλαδή εάν παρουσιάζεται «αντίσταση στην ινσουλίνη» δημιουργείται ο διαβήτης κύησης.
Επιπλοκές του διαβήτη στο έμβρυο και τη μητέρα
Δυστυχώς ο διαβήτης κύησης μπορεί να επηρεάσει εκτός από τη μητέρα και το έμβρυο.
Οι επιπτώσεις στο έμβρυο είναι οι παρακάτω:
- Μεγάλη αύξηση βάρους εμβρύου λόγω της αυξημένης πρόσληψης γλυκόζης αλλά όχι ινσουλίνης διαμέσου του πλακούντα.
- Τα μεγάλα έμβρυα έχουν κίνδυνο για τραυματισμό ή ακόμη και ασφυξία κατά τον φυσιολογικό τοκετό.
- Δημιουργία υδραμνίου, δηλαδή αυξημένα αμνιακά υγρά το οποίο μπορεί να προκαλέσει πρόωρο τοκετό έως και αιφνίδιο ενδομήτριο θάνατο!
- Υπογλυκαιμία που ακολουθεί τη γέννηση. Αυτό είναι συνέπεια της υπερέκκρισης ινσουλίνης από το πάγκρεας του νεογνού.
- Στην περίπτωση που ο διαβήτης είναι ανεξέλεγκτος, το νεογέννητο μπορεί να παρουσιάσει ίκτερο, αναπνευστική δυσχέρεια, καρδιομυοπάθεια έλλειψη σε ασβέστιο και μαγνήσιο και πολυκυτταραιμία.
- Ο διαβήτης κύησης σχετίζεται με την αυξημένη συχνότητα νεογνικού θανάτου
- Αυξημένος κίνδυνος εμφάνισης παιδικής παχυσαρκίας ακόμη και ανάπτυξη διαβήτη στην ενήλικη ζωή
- Τέλος το έμβρυο μπορεί να εμφανίσει ενδομήτρια καθυστέρηση εμβρυϊκής ανάπτυξης.
Οι επιπτώσεις για τη μητέρα είναι οι εξής:
Η μακροσωμία, δηλαδή το αυξημένο βάρος του εμβρύου, προκαλεί δυστοκία και ως εκ τούτου είναι πιθανές οι επιπλοκές στον τοκετό. Επίσης μία ακόμη επίπτωση είναι και η αυξημένη πιθανότητα για εμφάνιση προεκλαμψίας (αυξημένη αρτηριακή πίεση και κυκλοφοριακές διαταραχές κατά την κύηση). Τέλος γυναίκες που εμφάνισαν διαβήτη κατά την κύηση είναι πιθανότερο να αναπτύξουν διαβήτη σε μεγαλύτερη ηλικία.
Η μεγαλύτερη μερίδα των γυναικών δεν παρουσιάζουν συμπτώματα. Αν το σάκχαρο ανέβει αρκετά, τα συμπτώματα που μπορεί να προκαλέσει το αυξημένο σάκχαρο είναι τα εξής:
- Αυξημένη δίψα
- Συχνοουρία
- Αίσθημα διαρκούς κόπωσης
- Προβλήματα στην όραση
- Ουρολοιμώξεις
- Κολπίτιδες
Διάγνωση του διαβήτη κυήσεως
Είναι αναγκαίο στην πρώτη επίσκεψη να βρεθεί αν η γυναίκα έχει διαβήτη. Στη συνέχεια κάθε γυναίκα είναι απαραίτητο το πρώτο τρίμηνο της κύησης της να ελεγχθεί για σάκχαρο νηστείας (ή γλυκοσυλιωμένης αιμοσφαιρίνης).
Ο έλεγχος θα πρέπει να επαναληφθεί μεταξύ 24ης και 28ης εβδομάδας κύησης. Με τη καμπύλη σακχάρου είναι εφικτή η εμφάνιση του διαβήτη κύησης εφόσον στο τέλος του 2ου 3μηνου είναι συνηθέστερη η εκδήλωσή του.
Η Αντιμετώπιση διαβήτη κυήσεως επικεντρώνεται σε:
Ισορροπημένη διατροφή με την ελεγχόμενη πρόσληψη υδατανθράκων. Τα συχνά και τακτικά γεύματα είναι αναγκαία προκειμένου να αποφεύγονται μεγάλες διακυμάνσεις στο σάκχαρο.
Επίσης στην αντιμετώπιση του διαβήτη συνδράμει σημαντικά και η άσκηση. Επίσης ο Δρ. Κατερινάκης τονίζει τη σημασία των τακτικών ελέγχων σακχάρου με τήρηση ημερολογίου μετρήσεων προ και μετά των γευμάτων.
Κλείστε το ραντεβού σας με τον Δρ. Κατερινάκη και αισθανθείτε σιγουριά και εμπιστοσύνη τη σημαντικότερη στιγμή της ζωής σας!
