Ενδομητρίωση•
Η ενδομητρίωση είναι μία καλοήθης πάθηση που προκύπτει όταν ιστός παρόμοιος του ιστού της κοιλότητας της μήτρας (ενδομήτριο) εγκαθίσταται έξω από αυτή. Αναπτύσσεται έτσι, ενδομητρικός ιστός σε άλλα σημεία. Κατά την ενδομητρίωση, το ενδομήτριο εντοπίζεται σε άλλα όργανα όπως στις ωοθήκες, σάλπιγγες, έντερο ή και περιτόναιο και σπανιότερα σε άλλα σημεία του σώματος.
Το ενδομήτριο καλύπτει εσωτερικά την κοιλότητα της μήτρας. Από το ίδιο το ενδομήτριο προέρχεται η περίοδος. Με την περίοδο, τμήματα του ενδομήτριου αποβάλλονται μαζί με το αίμα και ανανεώνονται σε κάθε κύκλο. Η ίδια αναγέννηση τμημάτων του ενδομήτριου πραγματοποιείται και κατά την ενδομητρίωση. Όμως με την περίοδο αποβάλλονται από τον οργανισμό μέσω του κόλπου, ενώ στην ενδομητρίωση τα τμήματα ενδομήτριου δεν βρίσκουν έξοδο και εμφυτεύονται σε άλλα σημεία.
Καθώς οι εστίες ενδομητρίωσης μεταβάλλονται παρομοίως με το ενδομήτριο, η αδυναμία να αποπεμφθούν από τον οργανισμό οδηγούν σε αύξηση του μεγέθους τους δημιουργώντας παράλληλα νέες εστίες. Αυτός είναι και ο λόγος για τον οποίο η ενδομητρίωση χρήζει άμεση αντιμετώπιση.
Ποια είναι τα αίτια που προκαλούν την ενδομητρίωση
Αν και πρόκειται για μία ασθένεια γνωστή για περισσότερο από 100 χρόνια, ακόμη δεν υπάρχουν σαφείς ενδείξεις για την αιτιολογία της πάθησης. Έχουν διατυπωθεί ωστόσο θεωρίες με τις πιο επικρατείς:
- Παλινδρόμηση αίματος από τις σάλπιγγες κατά την περίοδο
- Ανώμαλη λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος
- Ορμονικοί παράγοντες
- Ενεργοποίηση αδιαφοροποίητων εμβρυικών κυττάρων
- Μεταφορά ενδομητρικών κυττάρων μέσω αγγείων και της μετάπλασης άλλων κυττάρων σε ενδομητρικά κύτταρα
Τι συμπτώματα περιλαμβάνει η ενδομητρίωση;
Η ένταση και ο τύπος των συμπτωμάτων στην ενδομητρίωση ποικίλουν από ασθενή σε ασθενή. Συνήθως σχετίζεται με έντονο διάχυτο πόνο χαμηλά στη κοιλιά. Πιο αναλυτικά τα συμπτώματα της ενδομητρίωσης περιλαμβάνουν:
- Δυσμηνόρροια (πόνοι κατά την περίοδο)
- Μηνορραγία (πολύ αιμορραγία κατά την περίοδο)
- Δυσπαρευνία (αίσθημα πόνου κατά τη σεξουαλική περιοχή)
- Πόνοι στο ουροποιητικό ή εντερικό σύστημα
- Υπογονιμότητα
Πώς είναι εφικτή η διάγνωση της ενδομητρίωσης;
Σε πρώτο φάση είναι απαραίτητη η συζήτηση της γυναίκας με το Γυναικολόγο της προκειμένου να διερευνηθεί κατά πόσο η ενδομητρίωση επιβαρύνει την καθημερινότητα της. Για να μπορεί να τεθεί διάγνωση ο γυναικολόγος θα πρέπει να προβεί σε διάφορες εξετάσεις οι οποίες περιλαμβάνουν την κλινική εξέταση με αμφίχειρη γυναικολογική εξέταση, την Υπερηχογραφική εξέταση των έσω γεννητικών οργάνων και αν χρειάζεται θα συστήσει την Μαγνητική τομογραφία της πυέλου για λεπτομερέστατη μελέτη όλης της κοιλιακής χώρας.
Ποιοι είναι οι τρόποι αντιμετώπισης της ενδομητρίωσης;
Η βλάβες που προκαλούνται από την ενδομητρίωση προκαλούν πόνο και αυτό κάνει επιτακτική την αντιμετώπισή της.
Η θεραπεία διακρίνεται σε συντηρητική με χρήση ορμονοθεραπείας και σε χειρουργική και ο γιατρός είναι εκείνος που θα υποδείξει τη βέλτιστη για τον ασθενή. Η επιλογή του ιατρού για την καταλληλότητα της εκάστοτε θεραπείας, έγκειται στο ιστορικό του ασθενούς και στην εικόνα από τις εξετάσεις (κλινική και απεικονιστικές).
Η ορμονική θεραπεία περιλαμβάνει αντισυλληπτικά, προγεστερινοειδή, δανατρόλη, αγωνιστές της GnRH ( με ή χωρίς αγωγή υποκατάστασης). Σκοπός της ορμονικής είναι η καταστολή του πόνου που προκαλεί η ενδομητρίωση, με την παράλληλη αδρανοποίηση των εστιών ενδομητρίωσης. Κατ’ αυτόν τον τρόπο σταματά η εξελικτική πορεία της ασθένειας.Η ιατρική πρόοδος καθιστά τις παρενέργειες πολύ σπάνιες ενώ μικρές δοσολογίες είναι αρκετές.
Η χειρουργική αντιμετώπιση της ενδομητρίωσης περιλαμβάνει τη χειρουργική αφαίρεση ή καυτηριασμό των εστιών ενδομητρίωσης καθώς και την λύση συμφύσεων λόγω της φλεγμονής! Τα τελευταία χρόνια η επέμβαση διενεργείται κυρίως λαπαροσκοπικά αφού τα οφέλη της σύγχρονης αυτής μεθόδου είναι πολλαπλά με κυριότερα την ευκρινέστερη όραση, την δυνατότητα πρόσβασης σε δύσκολα σημεία, την και κυρίως χωρίς μετεγχειρητικό πόνο!
Η θεραπευτική αντιμετώπιση της ενδομητρίωσης επηρεάζει την υπογονιμότητα και μάλιστα έχουν αναφερθεί πολύ καλά αποτελέσματα σύλληψης μετά από επέμβαση.
Η ορμονική θεραπεία φαίνεται να έχει αρνητικό αντίκτυπο στη γονιμότητα. Στον αντίποδα, η χειρουργική επέμβαση -με την αφαίρεση των ενδομητριωμάτων- έχει θετικό αποτέλεσμα στην υπογονιμότητα.
