Υπογονιμότητα•
Τι είναι η υπογονιμότητα;
Πολλά ζευγάρια αγχώνονται ότι αντιμετωπίζουν προβλήματα γονιμότητας από τις πρώτες κιόλας προσπάθειες που κάνουν. Ένα ζευγάρι θεωρείται ότι αντιμετωπίζει προβλήματα γονιμότητας όταν δεν επιτυγχάνεται σύλληψη μετά από τακτικές σεξουαλικές επαφές (>8 επαφές ανά μήνα) σε διάστημα ενός έτους. Όσο μεγάλο και αν σας φαίνεται το χρονικό αυτό το διάστημα, είναι αλήθεια.
Η υπογονιμότητα διακρίνεται σε πρωτοπαθή και δευτεροπαθή. Στην πρώτη δεν υπάρχει καμία εγκυμοσύνη στο αναμνηστικό των δύο μελών, ενώ στην δεύτερη έχουν προηγηθεί μία ή περισσότερες κυήσεις.
Πότε πρέπει να επισκεφτώ το γυναικολόγο μου;
Όπως αναφέραμε παραπάνω το μεγαλύτερο ποσοστό των γόνιμων ζευγαριών καταφέρνει να συλλάβει κατά το πρώτο έτος προσπαθειών. Μετά το πέρας αυτού του χρόνου είναι φρόνιμο το ζευγάρι να επισκεφτεί το γυναικολόγο για να ξεκινήσει η διερεύνηση. Η διαγνωστική προσέγγιση της υπογονιμότητας πρέπει να γίνεται εξατομικευμένα στα πλαίσια του ζευγαριού, όπως επίσης και η αντιμετώπιση της.
Σε γενικές γραμμές, στο περίπου 65-70% των περιπτώσεων υπογονιμότητας ευθύνεται μοιρασμένα είτε ο ανδρικός (30-35%) είτε ο γυναικείος (30-35%) παράγοντας, ενώ σ ’ένα 15-20% των περιπτώσεων ευθύνονται και οι δύο πλευρές. Τέλος, υπάρχει μια ομάδα περίπου 15-20%, στην οποία τα αιτία της υπογονιμότητας είναι άγνωστα (ανεξήγητη υπογονιμότητα), αν και η ομάδα αυτή μειώνεται σταδιακά χάρη στην επιστημονική πρόοδο και στα μέσα διάγνωσης.
Πώς διερευνάται η ανδρική υπογονιμότητα και πού μπορεί να οφείλεται;
Ξεκινώντας τη διερεύνηση από τη μεριά του άντρα, η κύρια εξέταση που πρέπει να κάνει είναι το σπερμοδιάγραμμα. Το σπερμοδιάγραμμα αποκαλύπτει πληροφορίες για τα ποσοτικά και ποιοτικά χαρακτηριστικά του σπέρματος.
Πέραν του σπερμοδιαγράμματος πρέπει να λαμβάνεται υπόψη και το ιστορικό του άντρα. Πιο συγκεκριμένα, μια προϋπάρχουσα εμμένουσα φλεγμονή στους όρχεις, η ύπαρξη μια κιρσοκήλης, ένα προηγηθέν χειρουργείο στους όρχεις π.χ λόγω κρυψορχίας είναι πιθανό να επηρεάσει τη γονιμότητα του.
Πώς διερευνάται η γυναικεία υπογονιμότητα και ποια είναι τα αίτια της;
Η λήψη ενός καλού ιστορικού καθώς και η επισταμένη κλινική εξέταση της γυναίκας, προηγούνται πριν την έναρξη της διερεύνησης της γυναικείας γονιμότητας. Οι παράγοντες της γυναικείας υπογονιμότητας μπορεί να είναι ωοθηκικοί, σαλπιγγικοί, ανατομικοί, ορμονικοί και θα πρέπει να διερευνώνται ξεχωριστά.
Ωοθηκικός παράγοντας:
Προβλήματα ωοθυλακιορρηξίας – το βάρος σώματος, απότομη υπερβολική απώλεια βάρους ή παχυσαρκία, μπορούν να επηρεάσουν τη φυσιολογική ωοθυλακιορρηξία- πρόωρη εμμηνόπαυση, σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών, όγκοι ωοθηκών. Στον ωοθηκικό παράγοντα περιλαμβάνεται η ηλικία της γυναίκας καθώς με το πέρας των χρόνων μειώνεται η ποσότητα και η ποιότητα των ωαρίων.
Σαλπιγγικοί παράγοντες:
Η σάλπιγγα είναι ο σταθμός όπου ενώνεται το ωάριο με το σπερματοζωάριο και γίνεται η γονιμοποίηση. Υπάρχουν όμως κάποιοι παράγοντες που μπορούν να επηρεάσουν την ανατομία των σαλπίγγων, τη λειτουργία και τη διαβατότητα τους. Τέτοιοι παράγοντες μπορεί να είναι τα σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα (π.χ. γονόκοκκος, χλαμύδια), ή ενδομητρίωση και άλλα.
Ανατομικές ανωμαλίες γυναικείων γεννητικών οργάνων:
Η ύπαρξη ενδομήτριου διαφράγματος, δίκερη μήτρα, μονόκερη μήτρα κ.α.
Ενδοκρινολογικά αίτια:
Όγκοι της υπόφυσης όπως πχ. ένα αδένωμα που εκκρίνει προλακτίνη μπορεί να επηρεάζει μια θυρεοειδοπάθεια, ομοίως ένας όγκος των επινεφριδίων.
Τραχηλικός παράγοντας:
Ο τράχηλος είναι αυτός που επιτρέπει ή μη τη διέλευση των σπερματοζωαρίων μέσα από την τραχηλική βλέννα προς τη μήτρα και τις σάλπιγγες. Φλεγμονώδη, ανατομικά και ανοσολογικά αίτια επηρεάζουν αυτή τη διέλευση και πολλές φορές την καθιστούν αδύνατη.
Τέλος, άλλοι παράγοντες είναι το κάπνισμα, η κατανάλωση αλκοόλ, η καθιστική ζωή αλλά και το άγχος.
Ποια είναι η αντιμετώπιση στην υπογονιμότητα;
- Ορμονολογικός έλεγχος: Είναι απαραίτητη η εξέταση των επιπέδων των ορμονών της γυναίκας στο αίμα έτσι ώστε να γνωρίζουμε το ορμονικό προφίλ της, εξηγεί ο Dr. Κατερινάκης Θεοφάνης. Απαραίτητη είναι η διερεύνηση των επιπέδων της αντι-μυλλέρειου ορμόνης, η οποία αποκαλύπτει την ωοθηκική εφεδρεία δηλαδή τα αποθέματα των ωοθηκών σε ωοθυλάκια.
- Υπερηχογράφημα: Είναι σημαντική εξέταση καθώς μας δίνει εικόνα των έσω γεννητικών οργάνων.
- Υστεροσαλπιγγογραφία: Η εξέταση εκλογής για τον έλεγχο της βατότητας των σαλπίγγων,
- Διαγνωστική Υστεροσκόπηση: Με την εξέταση αυτή έχουμε άμεση όραση της κοιλότητας της μήτρας. Επίσης σε περιπτώσεις ύπαρξης κάποιου πολύποδα, συμφύσεων, διαφράγματος ή υποβλεννογόνιου ινομυώματος μπορούμε, με ελάχιστα επεμβατικό τρόπο, να το αφαιρέσουμε.
- Λαπαροσκόπηση: Με την μέθοδο αυτή μπορούμε να έχουμε μια λεπτομερή επισκόπηση του εσωτερικού της κοιλιάς και των γεννητικών οργάνων της γυναίκας. Επίσης βοηθάει στην ανεύρεση παθολογικών προβλημάτων που δεν μπορούν να διαγνωστούν διαφορετικά, πχ. εστίες ενδομητρίωσης, υδροσάλππιγες, συμφύσεις.
Η υπογονιμότητα μπορεί να αποβεί μοιραία για τη ψυχολογική κατάσταση και την ισορροπία της σχέσης ενός ζευγαριού. Καλέστε τον Γυναικολόγο-Μαιευτήρα Δρ. Θ. Κατερινάκη και κλείστε σήμερα το ραντεβού σας.
