1. Γιατί φυσιολογικά μια γυναίκα «μπαίνει» στην εμμηνόπαυση;
Κάθε γυναίκα γεννιέται με ένα συγκεκριμένο αριθμό ωοθυλακίων (περιλαμβάνουν τα ωάρια) μέσα στις ωοθήκες. Κατά τη γέννησή τους έχουν περίπου 1-2 εκατομμύρια ωοθυλάκια. Ως την εφηβεία έχουν απομείνει περίπου 400.000, ενώ από αυτά μόνο τα 400 χρησιμοποιούνται στην ωορρηξία μιας γυναίκας αναπαραγωγικής ηλικίας. Έτσι καταλαβαίνουμε πως με την πάροδο της ηλικίας, υπάρχει μία σταδιακή ελάττωση τόσο στον αριθμό όσο και στην ποιότητα των ωοθυλακίων. Γεγονός που προκαλεί την μείωση της παραγωγής οιστρογόνων από τις ωοθήκες και σηματοδοτεί τις εμμηνοπαυσιακές μεταβολές.
2. Δεν έχω περίοδο εδώ και χρόνια. Χρειάζομαι ακόμα Τεστ Παπανικολάου και μαστογραφία;
Και μετά την είσοδό σας στην εμμηνόπαυση πρέπει να συνεχίσετε τον ετήσιο γυναικολογικό σας έλεγχο, δηλαδή το τεστ Παπανικολάου και την μαστογραφία. Η σύσταση είναι να συνεχίζετε το τεστ Παπανικολάου μέχρι την ηλικία των 65 ετών, κάθε 3 έτη, εφόσον οι τρεις προηγούμενες εξετάσεις ήταν αρνητικές. Επίσης σημαντική είναι η μέτρηση της οστικής πυκνότητας, ενώ απαραίτητες είναι οι αιματολογικές εξετάσεις για χοληστερίνη και τριγλυκερίδια, σάκχαρο και τυχόν διαταραχές του θυρεοειδούς.
3. Πώς θα επηρεάσει η εμμηνόπαυση τη σεξουαλική μου ζωή;
Όπως είναι κατανοητό αυτό είναι ένα θέμα που συνήθως οι γυναίκες διστάζουν να αναφέρουν, είναι όμως εξίσου σημαντικό. Τα χαμηλά επίπεδα των οιστρογόνων που σχετίζονται με την εμμηνόπαυση, μπορεί να προκαλέσουν λέπτυνση και ξήρανση του κόλπου. Με την ελάττωση των κολπικών υγρών οι γυναίκες διαπιστώνουν πόνο κατά την επαφή. Μπορεί επίσης να εμφανιστεί αίσθημα κνησμού ή καύσου, αφού το λεπτό επιθήλιο του κόλπου είναι περισσότερο επιρρεπές στις μολύνσεις. Τα κολπικά λιπαντικά μπορεί να προσφέρουν ανακούφιση. Αν αυτά δεν λειτουργούν, μιλήστε με τον γυναικολόγο σας για τη θεραπεία ορμονικής αποκατάστασης ή την τοπική χρήση οιστρογόνων.
4. Πότε γίνεται η διάγνωση της εμμηνόπαυσης;
Υψηλές τιμές της ωοθυλακιοτρόπου ορμόνης FSH, σε συνδυασμό με τα χαμηλά επίπεδα των οιστρογόνων μπορεί να επιβεβαιώσουν την οριστική διακοπή της λειτουργίας των ωοθηκών. Σε γυναίκες >45 ετών των ΔΕΝ απαιτείται μέτρηση της FSH. Η διάγνωση τίθεται επί αμηνόρροιας 12 μηνών. Σε γυναίκες 40-45 ετών η εμμηνόπαυση διαγιγνώσκεται κλινικά και μπορεί να γίνει ορμονικός έλεγχος. Γυναίκες <40 ετών υπόκεινται σε εκτενέστερο έλεγχο.
5. Μπορείς να μείνεις έγκυος στην εμμηνόπαυση;
Στη σειρά Grey’s Anatomy η χειρούργος Μιράντα Μπέιλι, μαθαίνει την ίδια στιγμή ότι βρίσκεται στην προεμμηνόπαυση και ότι είναι έγκυος. Σενάριο επιστημονικής φαντασίας; Κάποια χρόνια πριν την εμμηνόπαυση, για τις περισσότερες γυναίκες μετά τα 40 έτη, αρχίζει μία μεταβατική περίοδος, που χαρακτηρίζεται από ενδοκρινολογικές μεταβολές. Συχνά στο διάστημα αυτό μπορεί η περίοδός σου να παρουσιάζει αλλαγές ή κάποιοι περίοδοι να παραλείπονται. Παρά τις ακανόνιστες περιόδους, το σώμα σου συνεχίζει την παραγωγή ωαρίων, πιθανώς όχι κάθε μήνα και όχι πάντα καλής ποιότητας, όμως η εγκυμοσύνη μπορεί να είναι πιθανή. Μόλις η εμμηνόπαυση εγκατασταθεί, δηλαδή μετά από ένα έτος συνεχούς αμηνόροοιας, η γυναίκα παύει να είναι πλέον γόνιμη.