Εμμηνόπαυση•

Τι ονομάζουμε εμμηνόπαυση

Ως εμμηνόπαυση ορίζεται η οριστική διακοπή της εμμήνου ρύσεως, ένα φυσιολογικό επακόλουθο της μειωμένης λειτουργίας των ωοθηκών.

Η διάγνωση γίνεται αναδρομικά μετά από 12 μήνες αμηνόρροιας. Εμφανίζεται συνήθως μεταξύ 45-55 ετών, με μέση ηλικία τα 51,4 έτη. Περίπου το 1% των γυναικών εισέρχεται στην εμμηνόπαυση πριν την ηλικία των 40 ετών, η οποία ονομάζεται πρόωρη και χρήζει διαφορετικό τρόπο προσέγγισης.

Κλιμακτήριος ή περιεμμηνοπαυσιακό διάστημα καλείται η περίοδος πριν και μετά την εμμηνόπαυση και σηματοδοτεί το πέρασμα από την αναπαραγωγική στη μη αναπαραγωγική περίοδο της ζωής.

Στο διάστημα αυτό, η σταδιακή έκπτωση της ωοθηκικής λειτουργίας επιφέρει μεταβολές στον κύκλο των γυναικών σε ότι αφορά τη διάρκεια, τη συχνότητα και την ένταση της περιόδου.

Μια αλλαγή στην περίοδο σας είναι συχνά το 1ο σημάδι της περιεμμηνόπαυσης.

Η Μετεμμηνόπαυση αρχίζει ένα χρόνο μετά την εμμηνόπαυση και συνεχίζεται μέχρι το 65ο έτος.

Πώς γίνεται η διάγνωση της εμμηνόπαυσης;

Υψηλές τιμές της ωοθυλακιοτρόπου ορμόνης FSH, σε συνδυασμό με τα χαμηλά επίπεδα των οιστρογόνων μπορεί να επιβεβαιώσουν την οριστική διακοπή της λειτουργίας των ωοθηκών. Σε γυναίκες >45 ετών των ΔΕΝ απαιτείται μέτρηση της FSH. Η διάγνωση τίθεται επί αμηνόρροιας 12 μηνών. Σε γυναίκες 40-45 ετων η εμμηνόπαυση διαγιγνώσκεται κλινικά και μπορεί να γινει ορμονικός έλεγχος. Γυναίκες <40 ετών υπόκεινται σε εκτενέστερο έλεγχο.

Ποια συμπτώματα μπορεί να εμφανιστούν στην εμμηνόπαυση;

Οι ορμονικές αλλαγές συνοδεύονται από μια ποικιλία συμπτωμάτων που μπορεί να διαφέρουν μεταξύ των γυναικών, αλλά και να επηρεάζουν την ποιότητα ζωής τους.

Τα πιο χαρακτηριστικά συμπτώματα είναι τα εξής:

Εξάψεις (80% των γυναικών)
Νυχτερινές εφιδρώσεις
Αίσθημα καρδιακών παλμών
Διαταραχές ύπνου
Κολπική ξηρότητα με αποτέλεσμα πόνο κατά την επαφή
Ατροφία γεννητικών οργάνων
Μείωση σεξουαλικής επιθυμίας
Κεφαλαλγία
Αρθραλγία
Αλλαγές στη διάθεσή
Αλλαγές σε δέρμα, μαλλιά και νύχια

Όλα αυτά τα συμπτώματα είναι αποτέλεσμα της μειωμένης παραγωγής ορμονών, οιστρογόνων και προγεστερόνης. Είναι δυνατόν να εμφανιστούν πριν, κατά τη διάρκεια και μετά την εμμηνόπαυση.

Ποιες είναι οι μακροπρόθεσμες επιπτώσεις;

Μακροπρόθεσμα η έλλειψη οιστρογόνων αυξάνει τον κίνδυνο εμφάνισης καρδιαγγειακών νοσημάτων και οστεοπόρωσης.

Σαν οστεοπόρωση ορίζουμε τη μεταβολική νόσο που χαρακτηρίζεται από μείωση της οστικής μάζας και συνδέεται με αυξημένο κίνδυνο καταγμάτων. Μάλιστα τα πρώτα 5 χρόνια μετά την εμμηνόπαυση η οστική μάζα μειώνεται με ρυθμό 1-3% ετησίως.

Η εμμηνόπαυση δεν είναι νόσος που απαιτεί θεραπεία. Η θεραπευτική αντιμετώπιση στοχεύει στην ανακούφιση των εμμηνοπαυσιακών συμπτωμάτων

Τι είναι η ορμονική θεραπεία αποκατάστασης;

Σημαίνει προσπάθεια αποκατάστασης των ορμονών που δεν παράγονται πλέον από τις ωοθήκες. Τα ορμονικά σκευάσματα που χορηγούνται περιέχουν οιστρογόνα και προγεστερόνη ή μόνο οιστρογόνα σε γυναίκες που έχουν υποβληθεί σε υστερεκτομή. Η χορήγηση της ορμονικής θεραπείας θα πρέπει να εξατομικεύεται, με βάση το ιστορικό και τις ανάγκες των γυναικών.

Συζητήστε με το γιατρό σας σχετικά με τα οφέλη, τους πιθανούς κινδύνους και τις αντενδείξεις της θεραπείας.

Έκτος από τα ορμονικά σκευάσματα, τα συμπτώματα ενδέχεται να μειωθούν με καλή διατροφή, μείωση βάρους αν χρειάζεται, άσκηση, διακοπή καπνίσματος, λήψη ασβεστίου και βιταμινών.

Απευθυνθείτε στο γιατρό σας και προσαρμοστείτε με την βοήθεια του στη νέα πίστα της ζωής σας!!!

5 πιο συχνές ερωτήσεις σχετικά με την εμμηνόπαυση

1. Γιατί φυσιολογικά μια γυναίκα «μπαίνει» στην εμμηνόπαυση;

Κάθε γυναίκα γεννιέται με ένα συγκεκριμένο αριθμό ωοθυλακίων (περιλαμβάνουν τα ωάρια) μέσα στις ωοθήκες. Κατά τη γέννησή τους έχουν περίπου 1-2 εκατομμύρια ωοθυλάκια. Ως την εφηβεία έχουν απομείνει περίπου 400.000, ενώ από αυτά μόνο τα 400 χρησιμοποιούνται στην ωορρηξία μιας γυναίκας αναπαραγωγικής ηλικίας. Έτσι καταλαβαίνουμε πως με την πάροδο της ηλικίας, υπάρχει μία σταδιακή ελάττωση τόσο στον αριθμό όσο και στην ποιότητα των ωοθυλακίων. Γεγονός που προκαλεί την μείωση της παραγωγής οιστρογόνων από τις ωοθήκες και σηματοδοτεί τις εμμηνοπαυσιακές μεταβολές.

2. Δεν έχω περίοδο εδώ και χρόνια. Χρειάζομαι ακόμα Τεστ Παπανικολάου και μαστογραφία;

Και μετά την είσοδό σας στην εμμηνόπαυση πρέπει να συνεχίσετε τον ετήσιο γυναικολογικό σας έλεγχο, δηλαδή το τεστ Παπανικολάου και την μαστογραφία. Η σύσταση είναι να συνεχίζετε το τεστ Παπανικολάου μέχρι την ηλικία των 65 ετών, κάθε 3 έτη, εφόσον οι τρεις προηγούμενες εξετάσεις ήταν αρνητικές. Επίσης σημαντική είναι η μέτρηση της οστικής πυκνότητας, ενώ απαραίτητες είναι οι αιματολογικές εξετάσεις για χοληστερίνη και τριγλυκερίδια, σάκχαρο και τυχόν διαταραχές του θυρεοειδούς.

3. Πώς θα επηρεάσει η εμμηνόπαυση τη σεξουαλική μου ζωή;

Όπως είναι κατανοητό αυτό είναι ένα θέμα που συνήθως οι γυναίκες διστάζουν να αναφέρουν, είναι όμως εξίσου σημαντικό. Τα χαμηλά επίπεδα των οιστρογόνων που σχετίζονται με την εμμηνόπαυση, μπορεί να προκαλέσουν λέπτυνση και ξήρανση του κόλπου. Με την ελάττωση των κολπικών υγρών οι γυναίκες διαπιστώνουν πόνο κατά την επαφή. Μπορεί επίσης να εμφανιστεί αίσθημα κνησμού ή καύσου, αφού το λεπτό επιθήλιο του κόλπου είναι περισσότερο επιρρεπές στις μολύνσεις. Τα κολπικά λιπαντικά μπορεί να προσφέρουν ανακούφιση. Αν αυτά δεν λειτουργούν, μιλήστε με τον γυναικολόγο σας για τη θεραπεία ορμονικής αποκατάστασης ή την τοπική χρήση οιστρογόνων.

4. Πότε γίνεται η διάγνωση της εμμηνόπαυσης;

5. Μπορείς να μείνεις έγκυος στην εμμηνόπαυση;

Στη σειρά Grey’s Anatomy η χειρούργος Μιράντα Μπέιλι, μαθαίνει την ίδια στιγμή ότι βρίσκεται στην προεμμηνόπαυση και ότι είναι έγκυος. Σενάριο επιστημονικής φαντασίας; Κάποια χρόνια πριν την εμμηνόπαυση, για τις περισσότερες γυναίκες μετά τα 40 έτη, αρχίζει μία μεταβατική περίοδος, που χαρακτηρίζεται από ενδοκρινολογικές μεταβολές. Συχνά στο διάστημα αυτό μπορεί η περίοδός σου να παρουσιάζει αλλαγές ή κάποιοι περίοδοι να παραλείπονται. Παρά τις ακανόνιστες περιόδους, το σώμα σου συνεχίζει την παραγωγή ωαρίων, πιθανώς όχι κάθε μήνα και όχι πάντα καλής ποιότητας, όμως η εγκυμοσύνη μπορεί να είναι πιθανή. Μόλις η εμμηνόπαυση εγκατασταθεί, δηλαδή μετά από ένα έτος συνεχούς αμηνόροοιας, η γυναίκα παύει να είναι πλέον γόνιμη.